ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Κερδίζουν έδαφος τα βλίτα
Από: Γιώργος Κώνστας
Δημοσιεύθηκε στις: 07-06-2011

'Το βλίτο είναι ένα παρεξηγημένο χόρτο. Ωστόσο, είναι από τα πιο νόστιμα και τα πιο θρεπτικά'. O βιοκαλλιεργητής κ. Νίκος Παγιαυλάς παράγει από τον κήπο του μεγάλες ποσότητες βλίτων, τα οποία διαθέτει στην τοπική αγορά. Οι πωλήσεις έχουν αυξηθεί και η τιμή που δίνει το προϊόν είναι καλή για τον παραγωγό.
'Το βλίτο είναι η κατεξοχήν καλοκαιριάτικη πρασινάδα. Θέλει γόνιμο έδαφος και αρκετό νερό. Ο μεγαλύτερος εχθρός του, η ψώρα, καταπολεμάται εύκολα με το υγρό σαπούνι', αναφέρει ο κ. Παγιαυλάς, που ξεκίνησε τη συγκομιδή τον Μάιο και θα την ολοκληρώσει τον Αύγουστο, όταν τα βλίτα θα έχουν ανθίσει και θα έχουν σποριάσει. 'Ο κόσμος το αγοράζει στη λαϊκή αγορά και από καταστήματα με βιολογικά προϊόντα, γιατί ξέρει ότι είναι ποιοτικό προϊόν', σημειώνει.

'ΓΕΥΣΤΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ'
'Τα βλίτα έχουν έντονη, ελαφρώς πικρή και δροσερή γεύση, ιδιαίτερα τα βιολογικά. Στο βράσιμο έχουν κάποιες ιδιαιτερότητες, αφού θα πρέπει να βράζονται πρώτα τα κοτσανάκια και μετά από λίγο να προσθέτονται τα φύλλα καθώς είναι πολύ τρυφερά', λέει ο κ. Γιάννης Αποστολάκης, σεφ του Μ.Α.Ι.Χ. και μέλος του Δικτύου Κρητικής Γαστρονομίας.
Τα βλίτα στην τοπική κουζίνα είναι ευρύτατα διαδεδομένα· συνοδεύουν άριστα το τηγανητό ψάρι, το ψητό κρέας ή ακόμη προσφέρονται και σκέτα με μερικές τηγανητές πατάτες. 'Εκτός από βραστά μπορούμε να τα τσιγαρίσουμε με λίγο κρεμμύδι, σκόρδο, ντομάτα και να τους προσθέσουμε λίγα από τα παρακάτω βότανα, όπως είναι ο βασιλικός, ο δυόσμος, ο μαϊντανός, το θυμάρι, η θρούμπη, το δεντρολίβανο ή να τα τσιγαρίσουμε με διάφορα λαχανικά εποχής. Επίσης, χρησιμοποιούνται και σαν φαρμακευτικό βότανο στην παραδοσιακή Ayurvedic ιατρική. Αλλωστε οι διατροφολόγοι προτείνουν πράσινα φυλλώδη λαχανικά και ποικιλία χρωμάτων στο πιάτο μας. Χρειάζεται, όμως, προσοχή στην υπερκατανάλωση καθώς προκαλεί ελαφριές παραισθήσεις, ελαττώνοντας την πνευματικότητα του ανθρώπου. Η λαϊκή έκφραση «αυτός είναι σαν βλίτο» ή «αυτός είναι βλίτο» προέκυψε από αυτά', λέει ο κ. Αποστολάκης.

ΩΦΕΛΙΜΟ
'Το βλίτο, δυστυχώς, ήταν ένα από τα «παραμελημένα» λαχανικά και ερευνήθηκε σχετικά πρόσφατα η σύστασή του. Η ανάλυση, όμως, ήρθε να δικαιώσει τους Ελληνες, που τα καταναλώνουν αρκετά συχνά, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού', εξηγεί η κα Γ. Πετράκη, διαιτολόγος - διατροφολόγος. Σύμφωνα με την κα Πετράκη το βλίτο έχει από τις υψηλότερες βαθμολογίες στην πρόκληση κορεσμού, πράγμα που το καθιστά ένα από τα πιο χορταστικά τρόφιμα που μπορεί να καταναλώσει ο άνθρωπος. Σε συνδυασμό με την υψηλή θρεπτικότητά του, μπορεί άνετα να ανακηρυχθεί ο απόλυτος καλοκαιρινός σύμμαχος για την απώλεια ή διατήρηση βάρους. Ας μιλήσουν, λοιπόν, οι αριθμοί: Τα 100 γρ. βρασμένα βλίτα αποδίδουν μόνο 28 θερμίδες και αυτός είναι ο κύριος λόγος που βοηθάνε στην απώλεια βάρους. Επίσης, έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, μόλις 4, οπότε βοηθούν στην ευγλυκαιμική κατάσταση του οργανισμού. Θεαματική είναι η περιεκτικότητά τους σε βιταμίνη C, αφού μπορούν να καλύψουν το 90% των ημερήσιων αναγκών και το 73% σε ανάγκες σε βιταμίνη Α. Επίσης, μπορούν να μας δώσουν το 57% των αναγκών μας σε μαγγάνιο και το 19% σε φυλλικό οξύ. Ακόμα είναι πολύ καλή πηγή ριβαφλαβίνης και βιταμίνης Β6 καθώς επίσης και αρκετά καλή πηγή ασβεστίου, σιδήρου, μαγνησίου, φωσφόρου και καλίου. Με απλά λόγια… Τα βλίτα τα έχουν όλα! Και μπορούν να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα, να βοηθήσουν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, στην αποτροπή της εμφάνισης της οστεοπόρωσης και του καρκίνου. Και αν συνδυαστούν με κολοκυθάκια και πατάτα βραστή, σερβιριστούν με βραστό αβγό, αγνό ελαιόλαδο και λίγο σκόρδο μπορούν να αποτελέσουν ένα υπερ-γεύμα που καλύπτει και τους πιο απαιτητικούς σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και φυτοχημικά', επισημαίνει η κα Πετράκη.

'Ξεχωριστά τα αγριόχορτα'
Ανεξάντλητος είναι ο διατροφικός πλούτος της κρητικής γης. Αγρια, αλλά και καλλιεργήσιμα, χόρτα αποτελούν το βασικό πιάτο της τοπικής κουζίνας. Ενα ξεχωριστό προϊόν, που βρίσκεται εν αφθονία στους αγρούς και στις ορεινές περιοχές των Χανίων, ενώ δεν είναι και λίγοι οι παραγωγοί που καλλιεργούν πολλά από τα χόρτα αυτά, όπως π.χ. τα βλίτα.
'Η κρητική ύπαιθρος μάς δίνει την ευκαιρία να δημιουργήσουμε δεκάδες πιάτα υγιεινά και εύγευστα. Τώρα σε περιόδους κρίσης καλό είναι οι σύγχρονες νοικοκυρές να ανακαλύψουν αυτόν τον ξεχωριστό διατροφικό παράδεισο', μας λέει η κα Ιωάννα Παντελάκη, μέλος του Δικτύου Κρητικής Γαστρονομίας, που έχει ως στόχο την ανάδειξη της τοπικής διατροφής και γαστρονομίας. 'Παχάκια, σταφυλινάκοι, βρουβοβλάστακα, μάραθα, βλίτα, είναι μερικά από τα χόρτα που βρίσκουμε σχετικά εύκολα με μια μικρή μας βόλτα στην ύπαιθρο', λέει η κα Παντελάκη, συμπληρώνοντας ότι η τοπική κουζίνα χρησιμοποιεί κατά κόρον τα άγρια χόρτα. Μερικές από αυτές τις εφαρμογές είναι οι παρακάτω:
- Παχάκια με αβγά: Χρησιμοποιούμε ένα ματσάκι παχάκια, ένα κρεμμύδι, 5 αβγά, ελαιόλαδο. Τσιγαρίζουμε το κρεμμύδι, βάζουμε τη ντομάτα και τα παχάκια και όταν είναι μεσοψημένα ρίχνουμε τα αβγά που τα έχουμε πριν κτυπήσει.
- Χορτοκεφτέδες: Σταφυλινάκοι, βρουβοβλάστακα, μάραθα, αμπελοβλάστακα, καλά πλυμένα, ρίχνουμε κρεμμύδι φρέσκο και ξερό, αλατοπίπερο και ένα αβγό. Μορφοποιούνται ως κεφτέδες με το ανάλογο αλεύρι και τηγανίζονται σε μπόλικο ελαιόλαδο.
- Αγριοβλάστακα με χοχλιούς και γλυκό χόντρο: Τσιγαρίζουμε ένα κρεμμύδι, το σβήνουμε με κρασί και ψιλοκόβουμε ντομάτα φρέσκια. Εχουμε βράσει δύο φορές τους χοχλιούς, τη δεύτερη με φέτα λεμόνι και αλάτι. Οπως ψήνονται το κρεμμύδι και η ντομάτα ρίχνουμε τους χοχλιούς, τα σβήνουμε με το κρασί και στη συνέχεια ρίχνουμε τα αγριοβλάστακα. Λίγο πριν ψηθούν ρίχνουμε και τον χόντρο για 15 λεπτά σε σιγανή φωτιά.