Δευτέρα 19 Σεπτεμβρίου 2016

ΧΑΝΙΩΤΕΣ ΕΚΤΟΣ ΚΡΗΤΗΣ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΓΕΝΕΤΕΙΡΑ ΤΟΥΣ

Nόστος για τα Χανιά

Ζουν μακριά για λόγους επαγγελματικούς. Ωστόσο, αναζητούν τις μυρωδιές της Μαδάρας, το ενετικό λιμάνι, τον χειμώνα, τις γεύσεις των καλτσουνιών, της μπουγάτσας, των χοχλιών, τις μουσικές του πανηγυριού, τους παιδικούς και εφηβικούς φίλους και τις οικογενειακές παρέες. Ανθρωποι των γραμμάτων, των τεχνών, της επιστήμης, της μουσικής και του αθλητισμού με καταγωγή από τα Χανιά, μας μιλούν για όλα αυτά που τους φέρνουν ξανά και ξανά στον τόπο τους.

ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ:  «Μυζήθρα, καβρουμαδάκια, δυόσμο και μέλι του Αυγέρου!»
Γέννημα θρέμμα της Σπλάντζιας και της παλιάς πόλης ο καταξιωμένος εικαστικός και καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών Μιχάλης Μανουσάκης μιλά για τα Χανιά σαν να μην έφυγε ποτέ. Στο έργο του ανιχνεύει κανείς στοιχεία από τον τόπο που γεννήθηκε και συχνά επιστρέφει σ’ αυτόν για να κρατήσει ζωντανή τη φλόγα της μνήμης, να δοκιμάσει γεύσεις που τον έχουν σημαδέψει ανεξίτηλα, να επισκεφθεί αγαπημένα μέρη και να βιώσει τη χαρά της επικοινωνίας με φίλους…
• Αγαπημένες γεύσεις;
Πολλές φορές αισθάνομαι ότι οι γεύσεις του τόπου μου στον ουρανίσκο είναι ανεξίτηλες. Είναι αυτές που συγκρινόμενες με άλλες καθορίζουν την κρίση μου, εκτιμώντας το ιδιαίτερο και κρατώντας το μοναδικό που έχει η πατρίδα μου. Μυζήθρα, καβρουμαδάκια, δυόσμο και μέλι του Αυγέρου είναι αυτά που μου έρχονται πρώτα στο μυαλό ή η μπουγάτσα του αγαπητού Ιορδάνη Ακασιάδη, τον οποίο έχω ζωγραφίσει το 1977 στη Θεσσαλονίκη.
• Αγαπημένα πρόσωπα;
Τα πρόσωπα! Ποτέ δεν ξεχνώ αυτά που έφυγαν και αγάπησα, αλλά και αυτά που ξέρουν να προσφέρουν την αγάπη τους δυνατά και ανιδιοτελώς. Η φιλία είναι περίπου σαν τα δέντρα που είτε τα νοιάζεσαι είτε όχι  αυτά είναι πάντα εκεί για σένα με χίλιους τρόπους.
• Αγαπημένα μέρη;
Τα μέρη που αγαπώ δεν μπορώ σε δύο αράδες να τα ονοματίσω. Δεν ονοματίζονται, γιατί πολλές φορές μεταμορφώνονται σε τόπους μυστηριακούς, έτοιμους όμως να τους ανακαλύψω ξανά, αφού από παιδί δεν κατάφερα να τους χορτάσω. Ολα τότε φάνταζαν σαν παραμύθι και φοβόμουν πλησιάζοντάς τα. Πάντα κάτι έκρυβαν  μέσα στα χαλάσματά τους. Υπήρχαν όμως και τα σπίτια που λάμπανε απέξω. Με τους κήπους γύρω τριγύρω, τις κολώνες, τις μαρμάρινες σκάλες και το αέτωμα στη μέση πάνω από την πόρτα. Πώς να μπω μέσα; Οι καγκελόπορτες ήταν πάντα κλειστές. Μόνο οι μυρωδιές από τα γιασεμιά και τους νερατζανθούς μου φόρτιζαν τα όνειρα που ξεπερνούσαν τα όρια της φαντασίας μου!
• Αγαπημένες συνήθειες;
Με τον φίλο Μανούσο Δασκαλογιάννη κάνουμε συχνά τον γύρο της πόλης τον χειμώνα με τα πόδια. Οταν φτάνουμε πίσω από τον Φιρκά και αντικρίζουμε την αγκαλιά του λιμανιού με τα γήινά του χρώματα, χωρίς τον ήλιο να τα καίει, κοιταζόμαστε και είναι σαν να λέει ο ένας στον άλλο «το λιμάνι μας, ο τόπος μας!» κι ένας κόμπος απροσδιόριστος στέκεται στον λαιμό. Και με τους άλλους αγαπημένους φίλους, τον Λεωνίδα Κακάρογλου και τον Σόλωνα τον Κατσικανδαράκη, όταν πηγαίνουμε σε ταβερνάκια κάτω από αλμυρίκια, δίπλα στη  θάλασσα, μελετώντας τ’ άστρα στα ποτήρια μας ονειρευόμαστε να γεράσουμε έτσι με όση χαρά για ζωή θα μας έχει απομείνει.

ΑΛΚΥΟΝΗ ΠΑΠΑΔΑΚΗ: «Λατρεύω τη λίμνη του Κουρνά»
Η Αλκυόνη Παπαδάκη δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Δημοφιλής συγγραφέας, με πολυάριθμους φανατικούς αναγνώστες, έχει διατηρήσει ζωντανούς τους δεσμούς της με τον γενέθλιο τόπο της, το Νιο Χωριό Αποκορώνου και τα Χανιά. Οι φίλοι της στην Κρήτη έχουν την ευκαιρία να τη συναντούν τακτικά από κοντά καθώς τουλάχιστον κάθε καλοκαίρι η Αλκυόνη είναι συνεπής στο ραντεβού μαζί τους. Αλλωστε, όπως είχε εξομολογηθεί παλαιότερα σε μια συνέντευξή της στις “διαδρομές”, επισκέπτεται το νησί για να πάρει δύναμη και να της δώσει φτερά να συνεχίσει να παλεύει με τις λέξεις και τη ζωή… Αυτή τη φορά μας μίλησε για πρόσωπα, γεύσεις και τοποθεσίες των Χανίων που κουβαλά μέσα της όπου κι αν βρίσκεται.
• Αγαπημένες γεύσεις;
Πάντα έχω στην ψυχή μου τη νοσταλγία και το άρωμα αυτής της μοναδικής πόλης. Τώρα, όσον αφορά τις γεύσεις, τρελαίνομαι για την αχινοσαλάτα, τα ντολμαδάκια και τα χορτοκαλίτσουνα.
• Αγαπημένα πρόσωπα;
Η αδερφή μου, η οικογένειά της και οι αγαπημένοι μου φίλοι και φίλες.
• Αγαπημένα μέρη;
Λατρεύω τη λίμνη του Κουρνά.
• Αγαπημένες συνήθειες;
Να καθίσω στα καφενεία και στα ταβερνάκια του χωριού μου, με τους συγγενείς και συγχωριανούς μου.

ΜΑΡΙΑ ΜΑΝΟΥΣΑΚΗ: «Ελεύθερο κάμπινγκ και κρητικό πανηγύρι»
Με σπουδές στη μουσική στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, δεξιοτέχνισσα του βιολιού, αλλά και jazz συνθέτρια με πάμπολλες εμφανίσεις στον κόσμο από τους Μεσογειακούς αγώνες στην Ιταλία μέχρι το Μέγαρο Μουσικής η Μαρία Μανουσάκη.
Κάθε φορά που επιστρέφει στην Κρήτη φροντίζει να απολαμβάνει τη φύση, τους ανθρώπους και τα ιδιαίτερα μέρη της.
• Αγαπημένες γεύσεις;
Τα γνήσια διατροφικά προϊόντα της Κρήτης όπως είναι το μέλι, οι ντομάτες, τα φρούτα και τα λαχανικά, φυσικά το ελαιόλαδο, το ψωμί και η γραβιέρα.
• Αγαπημένα πρόσωπα;
Οι γονείς μου φυσικά, οι κοντινοί μου άνθρωποι, οι συγγενείς μου και τα σκυλιά μου!
• Αγαπημένα μέρη;
Γενικά η φύση της Κρήτης, η θάλασσα και τα βουνά. Πιο συγκεκριμένα; Η Σούγια, η Ζούρβα, το Γαβαλοχώρι και το παλιό λιμάνι.
• Αγαπημένες συνήθειες;
Ελεύθερο κάμπινγκ στη Σούγια, μία βόλτα στο βουνό, μία συναυλία στο “Fagottο” jazz bar, ένα πανηγύρι με κρητική μουσική και ένα γεύμα με πιλάφι…

ΜΑΡΙΑ ΞΑΝΘΟΥΔΑΚΗ: «Από τη γοητεία του λιμανιού, στη Χαλέπα»
Στη θέση της διευθύντριας Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων και του Κέντρου Ερευνας για την Ατυπη Εκπαίδευση στο Εθνικό Μουσείο Επιστήμης και Τεχνολογίας “Leonardo da Vinci”, στο Μιλάνο της Ιταλίας υπηρετεί η Μαρία Ξανθουδάκη. Παρά το φορτωμένο πρόγραμμά της δεν χάνει την ευκαιρία να επισκέπτεται συχνά τον τόπο που γεννήθηκε:
• Αγαπημένες γεύσεις;
Ολα τα πιάτα της μαμάς, με πρώτο το πιλάφι (με γιαούρτι!) και μετά τα καλιτσούνια. Επειτα έρχεται η τυρόπιτα του “Μοντέρνου” και το σουβλάκι της “Όασης”.
• Αγαπημένα πρόσωπα;
Οι γονείς και η αδερφή μου Αριστέα -γι’ αυτούς ξαναγυρνώ κάθε φορά.
Όταν μείνει χρόνος, οι αγαπημένοι μου φίλοι, λίγοι και καλοί: Με την αγαπημένη μου φιλενάδα και κουμπάρα Θέτιδα Νικολοπούλου, καθηγήτρια πιάνου, μοιραζόμαστε μία ζωή, με την Κατερίνα Μανιά, ακαδημαϊκό στο Πολυτεχνείο Κρήτης (και τον αδελφό της) έχουμε περάσει αμέτρητες ώρες παίζοντας από τότε που γεννηθήκαμε και σήμερα είναι σαν να μην εχει περάσει ούτε μία στιγμή.
Τα τελευταία χρόνια ξαναβρήκα φίλους από το Πανεπιστήμιο στο Ρέθυμνο και αργότερα στο εξωτερικό, αλλά απέκτησα και καινούργιους κυρίως λόγω κοινών επαγγελματικών ενδιαφερόντων με τη Ρία Μαρκουλάκη, μουσειοπαιδαγωγό έχουμε ανάλογη σκέψη για το τι σημαίνει μάθηση στο Μουσείο, με τη Μαρία Δρακάκη, σχολικό σύμβουλο, μου αρέσει που αφιερώνουμε ώρες στη συζήτηση για το σχολείο και το Μουσείο.
• Αγαπημένα μέρη;
Ευτυχώς (για μένα) δεν νοσταλγώ τα μέρη, γιατί αλλιώς δεν θα μπορούσα να βρω ηρεμία μακριά τους. Ομως, κρατώ πάντα ζωντανές στο μυαλό μου λεπτομέρειες: Το καθαρό της θάλασσας που σου έρχεται να πέσεις μέσα με τα ρούχα, το χιόνι στα Λευκά Ορη που φαίνεται από την Ηρώων Πολυτεχνείου, τον δρόμο που πάει προς τη Χαλέπα, τη μυρωδιά του θυμαριού μόλις κατεβαίνω απ’ το αεροπλάνο.
• Αγαπημένες συνήθειες όταν επιστρέφετε στα πάτρια εδάφη;
Το κολυμβητήριο. Πού αλλού κολυμπάς τον χειμώνα σε ανοιχτή πισίνα;
Ο καφές στο Νεώριο Μόρο, γιατί από εκείνη τη γωνιά το λιμάνι έχει μία ξεχωριστή γοητεία ή στη Δαγκλή, στη σκιά κάτω από τα δέντρα της πλατείας – και γιατί είμαι κοντά σε ένα από τα ωραιότερα Μουσεία της πόλης!

ΚΩΣΤΑΣ ΛΕΙΒΑΔΑΣ: «Μπουγάτσα Ιορδάνη και χοχλιούς μπουμπουριστούς»
Δέκα εννέα χρόνια από την πρώτη του δισκογραφική δουλειά, ο Κώστας Λειβαδάς, παραμένει ένας από τους πιο πετυχημένους και αγαπητούς συνθέτες στιχουργούς και τραγουδοποιούς της γενιάς του.
Ο Κώστας Λειβαδάς γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά η καταγωγή του είναι από τα Χανιά, τα οποία επισκέπτεται συχνά. Μάλιστα, τραγούδια του ίδιου είχαν ως έμπνευση τα Χανιά, το παλιό λιμάνι και την αγαπημένη του οδό Αγγέλου στην παλιά πόλη.
• Αγαπημένες γεύσεις;
Τα Χανιά μου φαίνονται πως έχουν διαφορετική γεύση μακριά. Από το λάδι μέχρι όλων των ειδών τα τυριά και δεν έχουν και άδικο. Αγαπημένη συνήθεια όταν έρχομαι στην πόλη είναι να γευτώ, αξημέρωτα, τη μπουγάτσα του Ιορδάνη, μετά θα κοιτάξω να βρω τους μπουμπουριστούς χοχλιούς, ενώ δεν θα αφήσω απέξω τα πορτοκάλια από τον Φουρνέ.
• Αγαπημένα πρόσωπα;
Φυσικά οι συγγενείς μου, η θεία μου τα εξαδέλφια μου και μετά… το “Φαγκότο”. Ο Πέτρος, η οδός Αγγέλου, το Μελτέμι, ο Γιάννης, ενώ η λίστα τώρα από φίλους και αγαπημένα πρόσωπα είναι ατελείωτη. Τόσα χρόνια στο παλιό λιμάνι, τι να πω και να θυμηθώ από το Κολόμπο και τον Τοπανά…
• Αγαπημένα μέρη;
Το λιμάνι, η Θεοτοκοπούλου και η Αγγέλου είναι μέσα μου όπου κι αν πάω. Μετά μπορεί να είναι ο,τιδήποτε από τη βόλτα στο πατρικό της μάνας μου στη Χαλέπα προς την Κουλούρα και τον Αγιο Πατάπιο, μέχρι τις Σοσορίδες στο Μαράθι και τη Χρυσοπηγή. Μην πιάσουμε όλο τον Νομό, γιατί η λίστα δεν τελειώνει.
• Αγαπημένες συνήθειες;
Κολύμπι ως τον Οκτώβριο, βράδια στο λιμάνι και όσο το δυνατόν πιο πολλά εμπνευστικά ξημερώματα και ηλιοβασιλέματα, πάντα συνδυασμένα με γράψιμο κυνηγώντας τη στιγμή μέχρι να βρεθώ μαζί της πρόσωπο με πρόσωπο. Δεν ξεχνώ να κάνω και μία βόλτα με τον Δρακάκη -μετά από μπαλκονάδα στη Νέα Χώρα με φίλους- με το παπί όπως παλιά από τον Αη Γιάννη και την Αμπεριά και πίσω από το ρέμα του Αγίου Παντελεήμονος.

ΠΟΛΥΧΡΟΝΗΣ ΤΖΩΡΤΖΑΚΗΣ: «Νοσταλγία»
Σημαντικές διακρίσεις στο άθλημα της ποδηλασίας έχει να επιδείξει ο Χανιώτης Πολυχρόνης Τζωρτζάκης. Μία εξ αυτών το 2015, όταν αναδείχθηκε πρωταθλητής Ελλάδας στην αντοχή ανδρών, ενώ το 2011 κατέκτησε την 9η θέση στο παγκόσμιο πίστας. Από το 2012 εγκαταστάθηκε στη Γαλλία. Εκεί έχει συνεργαστεί με 3 ομάδες έχοντας σημειώσει μέχρι τώρα 12 νίκες. Οι αγάπες του δύο. Η ποδηλασία και ο τόπος καταγωγής του που δεν ξεχνά ποτέ.
• Αγαπημένες γεύσεις;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η κρητική κουζίνα είναι κάτι το ξεχωριστό κυρίως λόγο της ποιότητας στις πρώτες ύλες, τα απλά πράγματα είναι αυτά που μου λείπουν περισσότερο. Τα πορτοκάλια τον χειμώνα και το καρπούζι το καλοκαίρι έχουν αξία ανεκτίμητη που τα εκτιμάς μόνο αν έχεις ζήσει στο εξωτερικό. Τα φρούτα και τα λαχανικά απλά δεν έχουν την ίδια γεύση, επίσης το κρίθινο παξιμάδι και ο ανθότυρος. Και βέβαια πολλές άλλες παραδοσιακές λιχουδιές που έχω την τύχη να δοκιμάσω στην οικογενειακή μας ταβέρνα στον Γαλατά.
• Αγαπημένα πρόσωπα;
Εννοείται η οικογένεια και οι φίλοι μού λείπουν πολύ. Παιδιά που μεγαλώσαμε μαζί. Ειδικά όταν περνούν πάνω από 2 – 3 μήνες χωρίς να τους δω. Πάντα προσπαθώ να συναντηθώ με όλους, αν και πολλές φορές είναι δύσκολο εξαιτίας του περιορισμένου χρόνου.
• Αγαπημένα μέρη;
Το παλιό λιμάνι, σίγουρα, οποιαδήποτε εποχή και το μαγευτικό Ελαφονήσι όταν βρίσκω χρόνο και επιστρέφω το καλοκαίρι. Νοσταλγώ γενικά τα Χανιά στο σύνολό τους, όποτε επιστρέφω νιώθω μία αύρα στην ατμόσφαιρα που είναι δύσκολο να την περιγράψω με λέξεις.


• Αγαπημένες συνήθειες;
Η αγαπημένη βέβαια συνήθεια είναι η προπόνηση με το ποδήλατό μου σ’ όλο το μήκος και πλάτος του Νομού είτε δίπλα στη θάλασσα είτε ανεβαίνοντας τα Χανιώτικα βουνά. Νιώθω τυχερός που λόγω του αθλήματός μου έχω εξερευνήσει πολλές γωνιές του Νομού και όχι μόνο και έχω δει την ξεχωριστή ομορφιά αυτού του τόπου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου