ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ Μία άλλη ματιά στις οθωμανικές οχυρώσεις Από: Γιώργος Κώνστας Δημοσιεύθηκε στις: 09-03-2013 09:22:10 Η διατήρηση της ιστορικής κληρονομιάς μέσα από το 'πάγωμα' του χρόνου πάνω στα μνημεία, αλλά και η σύνδεσή τους με τον άνθρωπο, τον επισκέπτη, τον κάτοικο. Οι εξαιρετικές εργασίες των φοιτητών του Πολυτεχνείου Κρήτης στο πλαίσιο του μαθήματος 'Επεμβάσεις σε υφιστάμενα Κελύφη', με διδάσκοντες τους Ν. Σκουτέλη και Φ. Μαλούχου, έχουν ως επίκεντρο δύο ξεχασμένα μνημεία της υπαίθρου των Χανίων. Τους Κουλέδες στο Νιο Χωριό Αποκορώνου και Ασκύφου. Μια μικρή ματιά στις εργασίες - μελέτες των παιδιών στα οχυρωματικά έργα του 19ου αιώνα των Οθωμανών κατακτητών μέσα από τη σύγχρονη οπτική των νέων αρχιτεκτόνων έχουμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε μέσα από τις σημερινές 'διαδρομές'. Στ΄ Ασκύφου Σφακίων Μια ξεχωριστή, ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη προσέγγιση στον Κουλέ τ’ Ασκύφου έκαναν οι φοιτητές Χαρά Γαραντζιώτη, Αντώνης Δυσσεάκης, Νίκος Φουρνάρης, Σωτήρης Ντζούφρας, Δανάη Πετάση, Andrea Asole, Μikele Pischedda. ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ: Η φιλοσοφία του βασίστηκε στη διατήρηση της αξίας του παλαιού (διατήρηση του μνημείου ως ερείπιο, με στερεώσεις και σημειακές αποκαταστάσεις), στην ιστορική αξία του κτηρίου (χρήση του για προβολές, εκθέσεις, αφήγηση ιστορίας περιοχής), με την αρχιτεκτονική αξία (αξία δικτύου κουλέδων, διαμόρφωση διαδρομής, ανάδειξη κτηρίου - παρατηρητηρίου μνημείου). Η εργασία δεν προβλέπει την πλήρη αποκατάσταση του μνημείου, αλλά μια διαφορετική αρχιτεκτονική παρέμβαση αρκετά διαδεδομένη στο εξωτερικό. ΣΗΜΑΔΙΑ ΧΡΟΝΟΥ: 'Θέλαμε να αφήσουμε τα σημάδια του χρόνου πάνω στον Κουλέ, να συνεχίσει να υφίσταται η εγκατάλειψη, αλλά παράλληλα να ανακοπεί η πορεία του χρόνου και να μείνουν τα σημάδια του. Η επέμβαση πάνω στο μνημείο θα γίνει με διακριτά στοιχεία που θα διαχωρίζονται από τα παλιά, ώστε να μείνει το παλιό αναλλοίωτο', λένε οι φοιτητές. ΕΡΓΑΣΙΑ: Για την εργασία τους τα παιδιά χρειάστηκε να επισκεφθούν πολλές φορές τ’ Ασκύφου, να προχωρήσουν σε πλήρη αποτύπωση πέτρα - πέτρα του μνημείου και των φθορών και φωτογραφικά και με ψηφιακές μεθόδους. Παράλληλα επισκέφθηκαν αναπαλαιωμένους κουλέδες όπως αυτός των Απτέρων . ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ: Προκειμένου το μνημείο να είναι επισκέψιμο, οι φοιτητές σχεδίασαν μια πολύ ενδιαφέρουσα διαδρομή προς τον Κουλέ. Μια απόσταση περίπου 30 λεπτών. Η αναβίωση της πορείας προς τον Κουλέ έγινε με τη δημιουργία και θεματικών ενοτήτων (χώρος αναψυχής, σπίτι για φύλακα, χώρος εκδηλώσεων) εκτός του οχυρωματικού έργου. Κουλές Νιου Χωριού Τα σημάδια του χρόνου πάνω στο μνημείο, παράλληλα με τη διατήρηση του ιστορικού χαρακτήρα του κουλέ στο Νιο Χωριό Αποκορώνου, ήταν ο στόχος της εργασίας των Λαδάκη Μαρία, Μαυρομμάτη Δήμητρα, Jo Coelho, Carolina Freitas, φοιτητών στο Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου Κρήτης. Μια πολύ προσεγμένη εργασία που... επαναφέρει στη ζωή ένα μνημείο που για χρόνια παραμένει εγκαταλελειμμένο. ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ: 'Ο κουλές βρίσκεται σε μικρή απόσταση από το Νιο Χωριό και έχει ορατότητα στον Κουλέ της Απτέρας. Θέλαμε μέσα από την εργασία μας να παγώσουμε τον χρόνο και να αναδείξουμε και να διατηρήσουμε την αποσύνθεση, αναζητώντας νέους τρόπους να μεγαλώσουμε τη διάρκεια "ζωής" του κουλέ και να τον προστατέψουμε από έναν πρόωρο "θάνατο"'. ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ: Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η παρέμβαση που προτείνουν οι φοιτητές και έχει να κάνει με την επισκεψιμότητα του κουλέ. Το μονοπάτι προς την οχύρωση διαμορφώνεται με μια μεταλλική σχάρα, η οποία υπάρχει και στο εσωτερικό του κουλέ, έτσι ώστε ο επισκέπτης να μπορεί να δει τα απομεινάρια των οχυρώσεων στο έδαφος! ΞΕΧΩΡΙΣΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ: Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η πρόταση για τη δημιουργία ενός μικρού ανοιχτού θεάτρου στη νοτιοδυτική πλευρά του κουλέ. 'Η πρόταση αυτή έχει τη φιλοσοφία της πρόσκλησης των επισκεπτών των κατοίκων να προσεγγίσουν την πολιτιστική αξία του μνημείου μέσα από το θεατράκι και να του δώσουν ζωή', αναφέρουν.