ΑΠΟ ΤΟ ΧΘΕΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ Η Γεωργιούπολη που αλλάζει... Από: Γιώργος Κώνστας Δημοσιεύθηκε στις: 05-10-2013 11:47:41 Η ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΑΠΟ ΨΑΡΑΔΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΣΤΑ ΤΕΛΗ ΤΟΥ ?70 ΣΕ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟ Ενας μικρός κόσμος που αλλάζει. Ενα χωριό με ψαράδες και αγρότες που σταδιακά μετατρέπεται από... rooms for rent στην αρχή, σε τουριστικό θέρετρο με μεγάλα, σύγχρονα και πολυτελή ξενοδοχεία στη συνέχεια. Μέσα από την αφήγηση του Νίκου Κοκολάκη που γεννήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ?70 στη Γεωργιούπολη και τις φωτογραφίες του Αγγλου φωτογράφου Τζον Γουίλιαμς, παρακολουθούμε και εμείς την εξέλιξη του μικρού οικισμού στο γνωστό σήμερα τουριστικό θέρετρο στην ανατολικότερη πλευρά του νομού Χανίων. ΠΡΩΤΟΙ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ «Οι πρώτοι τουρίστες ήλθαν στα τέλη της δεκαετίας του ?70. Μέχρι τότε οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνταν με το ψάρεμα, την κτηνοτροφία, τα αγροτικά. Τρεις - τέσσερις μπορούμε να πούμε ότι ασχολούνταν με τον τουρισμό. Το "Αρκάδι" μια ταβέρνα στην παραλία Καλυβάκι, ο "Φάνης", ο "Αλμυρός", το "Γοργόνα. Ενα από τα πρώτα καταστήματα που ξεκίνησε με σκοπό να εξυπηρετήσει τουρίστες ήταν η "Ροδαριά", το κατάστημα του πατέρα μου που τότε έφτιαχνε πίτσες. Τις λεγόμενες πλακόπιτες για τους ντόπιους την εποχή εκείνη. Χαρακτηριστικά τότε όταν ζητούσε δάνειο ο πατέρας μου από την τράπεζα για να κάνει το μαγαζί στην Γεωργιούπολη του έλεγε τότε ο διευθυντής ότι "πας να πετάξεις τα λεφτά σου;". Για τέτοια κατάσταση μιλάμε» λέει ο Νίκος. «ΑΛΟ, ΡΟΥΜΣ;» Οι κάτοικοι της περιοχής υποδέχονταν τους ξένους επισκέπτες, Γερμανούς κυρίως, που έρχονταν με το σακίδιο στη πλάτη. «Πήγαιναν στη στάση του ΚΤΕΛ και με δύο κουβέντες "αλό ρουμς;" προσπαθούσαν μήπως και τσιμπήσουν κανένα πελάτη που να ήθελε δωμάτιο» λέει ο συνομιλητής μας. Η υποτυπώδης τουριστική ανάπτυξη της περιοχής άρχισε να σχηματοποιείται στην κατεύθυνση του "rooms for rent" στα μέσα και στο τέλος της δεκαετίας του ?80. Τότε ήταν που δειλά άρχισαν να γίνονται τα πρώτα ξενοδοχεία σε Γεωργιούπολη και Καβρό. «Ενα από τα πρώτα ήταν το "Φερενίκη", από τα πολύ μεγάλα ξενοδοχεία. Από τους πρώτους οργανωμένους τουρίστες σε γκρουπ ήταν αυτοί που ήλθαν με το τουριστικό γραφείο First Choice και ήταν Αγγλοι» αναφέρει ο Νίκος. ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ Η απότομη αύξηση του τουρισμού έφερε πολύ μεγάλες αλλαγές στην καθημερινότητα των κατοίκων και όπως είναι φυσικό την επηρέασε πάρα πολύ. «Οι άνθρωποι δεν ήταν πλούσιοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία. Είχαν μάθει φτωχικά και ζούσαν όπως μπορούσαν. Τα πρώτα καταλύματα ήταν δωμάτια με κοινό μπάνιο. Αυτό από τις αρχές της δεκαετίας του ?80 άρχισε να αλλάζει με γεωμετρική πρόοδο. Το κάθε δωμάτιο πλέον εκσυγχρονίστηκε, είχε το δικό του μπάνιο, πολυκουζινάκι. Το τουριστικό προϊόν δηλαδή ανέβηκε ποιοτικά πάρα πολύ και αστραπιαία. Τότε και η κίνηση που περιστρέφονταν γύρω από την πλατεία, επεκτάθηκε και εκτός του οικιστικού ιστού της Γεωργιούπολης». «ΓΕΙΑ ΣΟΥ ΦΙΛΕ...» Οι αλλαγές στην καθημερινότητα έφεραν και αλλαγή στο βιοτικό επίπεδο για ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων. «Οποιος έβαλε καλές βάσεις το ?80 έκοψε καρπούς το ?90. Οποιος ήταν εγκρατής και έκανε καλές επενδύσεις μεγάλωσε ως επαγγελματίας. Υπήρξαν βέβαια έντονα τα φαινόμενα του νεοπλουτισμού, αλλά και αυτών που δεν πρόσεξαν ή είχαν μια ατυχία και ό,τι είχαν φτιάξει καταστράφηκε. Παρόλα αυτά, η περιοχή κρατάει τη γοητεία της. Η πλατεία, η εκκλησία, το φυσικό της τοπίο. Κυρίως όμως οι άνθρωποι που παραμένουν φιλικοί, έχουν αναπτύξει ιδιαίτερες σχέσεις με τους επισκέπτες οι περισσότεροι εκ των οποίων έρχονται εδώ και 10, 15, 25 χρόνια. Αυτή η ανθρώπινη σχέση δεν έχει χαθεί, το λένε και οι ίδιοι οι ξένοι επισκέπτες. Το "γειά σου φίλε" στον άγνωστο, συνεχίζεται να λέγεται. Πόσο μάλλον στους ανθρώπους που έρχονται διακοπές εδώ και χρόνια και πλέον τους ξέρουμε απ? έξω και ανακατωτά. Eχουμε ανθρώπους που έρχονταν εδώ νέοι και τώρα πλέον έρχονται με τα εγγόνια τους. Αυτό σίγουρα κάτι σημαίνει». ΚΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Η χωρίς σχέδιο όμως τουριστική ανάπτυξη όπως και σε όλη τη χώρα, αφήνει έντονα τα στίγματά της σήμερα. Στη χωρίς τάξη χωροταξία, στην παρουσία του "κιτς", στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Ζητήματα που οι κάτοικοι της περιοχής και η πολιτεία οφείλουν να αντιμετωπίσουν. Ενα άλλο ζήτημα πάντως που "καίει" τους κατοίκους είναι το all inclusive. «Πιστεύω ότι αποτελεί μια μάστιγα για κάθε τουριστική περιοχή, τώρα και για μας. Δεν το θέλουν ούτε οι ίδιοι οι ξενοδόχοι αλλά τους το επιβάλουν οι tour operators καθώς έχουν από αυτό μεγαλύτερο κέρδος. Ομως έτσι χάνει ο τοπικός επιχειρηματίας, χάνει όμως και ο τουρίστας που δεν έρχεται σε ένα τόπο και στην ουσία δεν τον βλέπει αλλά καθεται τρώει, πίνει μέσα στο ξενοδοχείο του πολλές φορές με αμφιβόλου ποιότητας προϊόντα. Αν δεν μπουν ασφαλιστικές δικλείδες στην ανάπτυξη του all inclusive (όρια δηλαδή στην ανάπτυξή του όπως π.χ. στην Ισπανία), τότε τα οικονομικά αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου για την περιοχή θα είναι καταστροφικά» εκτιμά ο Νίκος. Οι πρώτες αλλαγές... ΠΡΩΤΟΙ ΓΑΜΟΙ ΝΤΟΠΙΩΝ -ΞΕΝΩΝ... Από τα πρώτα χρόνια είχαμε γάμους. Στη συνέχεια βέβαια λόγω της ανάπτυξης των αερομεταφορών και επειδή πλέον ήταν πιο εύκολο να μετακινηθείς από τη μια χώρα στην άλλη, το φαινόμενο επεκτάθηκε. Και από τα μέσα της δεκαετίας του ?90 είχαμε πάρα πολλούς. Η ΠΡΩΤΗ DISCO... Η αξέχαστη Time, στον δρόμο προς Εξώπολη. Είχε και το σλόγκαν "it ?s time for time". Ανοιγε από πάνω. Πρωτοπόρο για την εποχή του ως μπαρ και το Sunset. H ΠΡΩΤΗ ΠΙΣΙΝΑ... Αυτή του Mare Monde 1.5 χιλ. μετά τη Γεωργιούπολη. Είχε προκαλέσει πολύ μεγάλη εντύπωση τότε. INTERNET... Πρέπει να ήμασταν από τους πρώτους που ζητήσαμε ISDN γραμμή το 1998 . Είχα τηλεφωνήσει στον ΟΤΕ στον Βάμο και τους το είχα ζητήσει. «Για φαξ;» με ρωτάνε, «όχι για ίντερνετ», τους λέω. Γέλασαν τότε και μου λένε «ποιος είσαι ρε φίλε, η Coca Cola;».