ΧΑΡΗ ΣΤΟ ΜΕΡΑΚΙ ΧΑΝΙΩΤΩΝ ΚΑΡΑΒΟΜΑΡΑΓΚΩΝ Η “Αργυρώ” επιστρέφει στη θάλασσα Γράφει: Γιώργος Κώνστας - 8 Δεκεμβρίου 2014 9:33 πμ - Σχολιάστε Από τον βυθό της θάλασσας, η “Αργυρώ” μια “xανιώτικη γαΐτα”, μια ψαρόβαρκα που χρησιμοποιούνταν πριν από 50 και 60 χρόνια ευρέως, ανακατασκευάστηκε πλήρως με υλικά της εποχής της χάρη στο πάθος και στο μεράκι του ιδιοκτήτη της Αντρέα Φουράκη και του καραβομαραγκού Γιώργου Μυλωνάκη. Βλέποντας τις φωτογραφίες της βάρκας πριν από ενάμιση χρόνο και κοιτώντας την σήμερα… δεν την αναγνωρίζεις. «Μου αρέσει η θάλασσα, τα σκάφη, να διαβάζω για την ιστορία τους, να τα ταξιδεύω. Παρέλαβα τη βάρκα – ναυάγιο μέσα από τη θάλασσα, κατεστραμμένη σε ποσοστό 80%. Ευτυχώς τα ξύλα δεν είχαν πάθει τίποτα. Όταν είναι στο νερό είναι καλύτερα από το να είναι έξω και αποφάσισα να την ξαναφτιάξω. Αλλάχθηκαν ξύλα που ήταν κτυπημένα ή σαπισμένα με ίδιου τύπου ξύλα (δρυάδες, πεύκα, μουρνόξυλα κ.ά.). Όσο για το κόστος… συμφέρει καλύτερα να πάρεις καινούργιο παρά να ανακατασκευάσεις ένα παλιό. Όμως αξίζει τον κόπο» μας εξηγεί ο κ. Φουράκης. Άνθρωπος που ξέρει καλά τη θάλασσα δεν θα μπορούσε να μη δημιουργήσει ένα μικρό κομψοτέχνημα. Μας ξεναγεί στη βάρκα. Πώς λειτουργεί το πανί, τα φλασκιά για τις προσεγγίσεις στην προβλήτα, το καμάκι και το γάντζο που χρησιμοποιούν οι ψαράδες για ψάρεμα και για να δέσουν, τι έκαναν οι παλιοί με τα κοφίνια. Η βάρκα δεν διαφέρει καθόλου από ένα αντίστοιχο πλεούμενο της δεκαετίας του ’60, πάνω της δεν υπάρχει τίποτα σύγχρονο, τίποτα που να θυμίζει τεχνολογία του σήμερα. «Λατρεύω τα παραδοσιακά σκάφη. Για μένα είναι έργα τέχνης, αν αναλογιστείς ποια εποχή έγιναν και ότι δέσποζαν για χρόνια. Η ναυπηγική είναι μια τέχνη που δεν πρέπει να χαθεί και οι βάρκες αυτές πραγματικά στολίζουν τα λιμάνια, τα κολπάκια, τις θάλασσες μας. Ξεχωρίζουν μέσα στην “πλαστικούρα” και στο σίδερο των περισσότερων σημερινών σκαφών. Είναι μια όαση οπτική αλλά και λειτουργικά εξαιρετικά. Δεν έχουν την ταχύτητα των σημερινών σκαφών αλλά ήταν προσαρμοσμένα στις ανάγκες της εποχής εκείνης» μας εξηγεί. Στα ιδιαίτερα της βάρκας που πήρε το όνομα από την εγγονή τού κ. Φουράκη, το ότι αποτελεί χανιώτικη ναυπηγική εξέλιξη της γνωστής “γαΐτας”, με το ιδιαίτερο πανί της, το ξεχωριστό σκαρί, τον κινητήρα της. ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟΣ Ζητάμε περισσότερες πληροφορίες για τον κινητήρα. «Είναι φτιαγμένος στο χέρι, της εταιρείας Αποστολίδη. Μέχρι και το ’60 τρεις ήταν οι κινητήρες που κυκλοφορούσαν στην αγορά: Αποστολίδη, Παπαθανάση και Μαλκότση. Μονοκύλινδρες μηχανές πετρελαίου που είναι άφθαρτες από το χρόνο. Η συγκεκριμένη ήταν 6 μήνες μέσα στο νερό και πήρε μπρος με την πρώτη! Δεν είχε πάρει καν νερό! Μιλάμε για μηχανικό θαύμα, για εξαιρετικές κατασκευές. Τώρα τις έχουν στα περβόλια για το πότισμα. Της κάναμε βέβαια μια συντήρηση αλλάξαμε αρκετά πράγματα και είναι έτοιμη να ξαναπέσει στο νερό!» μας εξηγεί ο ιδιοκτήτης της. Αυτές τις ημέρες η “Αργυρώ” θα στολιστεί για τα Χριστούγεννα και τα Θεοφάνια θα επιστρέψει στον φυσικό της χώρο στη θάλασσα. Ρωτάμε τον κ. Φουράκη για το τι ήταν αυτό που τους δυσκόλεψε περισσότερο στην κατασκευή. Δεν το σκέφτεται πολύ. «Το πιο δύσκολο κομμάτι να προσθέσεις ξύλα στο ίδιο μήκος-πλάτος με ακρίβεια χιλιοστού χωρίς να χαλάσεις την δομή του σκάφους. Αυτό ήταν το πιο δύσκολο». ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ Άποψη του συνομιλητή μας είναι ότι τέτοια σκάφη πρέπει να διατηρούνται και να αναδεικνύονται. Να μην χαθούν και μαζί τους η ναυπηγική τέχνη που τα δημιούργησε. «Καταστράφηκαν πάρα πολλά και τώρα είναι δύσκολο να βρεις ένα αυθεντικό σκάφος όπως αυτό. Θα βρεις παλιά σκάφη αλλά με νέες προσθήκες όπως κάγκελα ανοξύδωτα, ηλεκτρικά φώτα. Στη μορφή όμως και στον εξοπλισμό της εποχής όπως αυτή που φτιάξαμε είναι δύσκολο. Μόνο τα εργαλεία της δουλειάς ενός ψαρά είναι 160, ελάχιστα από τα οποία κυκλοφορούν σήμερα! Επιβάλλεται να σώσουμε τα ίδια τα εργαλεία, τα σκάφη, την ονοματολογία τους. Μπερδεύονται όμως τα πράγματα με τους ευρωπαϊκούς νόμους που θέλουν να μειώσουν την παράκτια αλιεία και τον αριθμό των σκαφών και επιχορηγούν τη διάλυσή τους. Θα ’πρεπε όλα αυτά να διατηρούνται σε μουσειακούς χώρους με εκθέματα που να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα αλλά πρέπει να το αναλάβουν άνθρωποι που να το γνωρίζουν. Κάποιος που έχει το μεράκι μπορεί να συντηρήσει ένα τέτοιο σκάφος. Είναι μπελάς βέβαια γιατί θέλει πολλή δουλειά. Βάψιμο σχεδόν κάθε χρόνο, ξύσιμο κάθε 3-4 χρόνια. Είναι όμως και μια χαρά να έχεις ένα τέτοιο σκάφος. Να το καλαφατίσεις, να το περιποιείσαι είναι μια ευχάριστη απασχόληση, ένας τρόπος ζωής, σε αποζημιώνει γιατί σε παραπέμπει σε μια παλιότερη εποχή και με αυτόν τον τρόπο ζεις το παρελθόν. H ανακατασκευή και η διάσωση ενός παραδοσιακού σκαριού είναι μια παράταση στη διατήρηση των πανάρχαιων ναυπηγικών τεχνών και της ναυτικής παράδοσης των Ελλήνων. Προσφορά σου να διασώσεις το σκαρί, τον τρόπο κατασκευής, υλικά, εργαλεία, εξοπλισμό, ονοματολογία και αμοιβή σου το νοσταλγικό ταξίδι που θα κάνεις μαζί του στο παρελθόν, στη ζωή μιας άλλης εποχή όπου όλα ήταν πιο δύσκολα αλλά συνάμα πιο απλά, ρομαντικά και γαλήνια. Χιλιοτραγουδισμένα και χιλιοζωγραφισμένα με το μοναδικό τρόπο που εναρμονίζονται στο φυσικό περιβάλλον, τα παραδοσιακά σκαριά χαρακτηρίζονται από απλότητα, διαχρονικότητα υλικών και λειτουργικότητα, βάση των αναγκών της εποχής τους. Για αυτό αξίζουν το σεβασμό και την προστασία μας όντας κομμάτια του πολιτισμού μας και μιας αλμυρής τέχνης που φθίνει και που δεν πρέπει να χαθεί αλλά να διαιωνισθεί στις επόμενες γενιές σαν πολύτιμη πολιτιστική κληρονομιά». Τα τεχνικά στοιχεία • Μήκος: 5.50 μ. • Πλάτος: 1.87 μ. • Υλικό: Μουριά, πεύκο, μαόνι. • Έτος ναυπήγησης: 1960. • Βάρος: 800 κιλά. • Χρήση: Κατάλληλο για παραγάδια, καθετή, συρτή, δίκτυα, μεγάλη ικανότητα φορτίου, άριστη σταθερότητα και πλεύση. • Μετασκευάστηκε πλήρως κατά τον παραδοσιακό τρόπο από τον καραβομάστορα Γιώργο Μυλωνάκη. • Κινητήρας: Αποστολίδη 5,5 hp, υδρόψυκτος, μονοκύλινδρος, μιζοδύναμη – μηχ. Ρεβέρσα. Για την ανακατασκευή του έγινε αμμοβολή, ρεκτιφιέ, αλαγή ελατηρίων, φλαντζών, μπεκ και φαβή. • Καύσιμο : Πετρέλαιο. • Ταχύτητα: 6 μίλια. Read more: http://www.haniotika-nea.gr/argiro-epistrefi-sti-thalassa/#ixzz3LKbTHFAb Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook