ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΣΕ ΚΑΘΕ ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ Ν. ΧΑΝΙΩΝ Εκεί που ο χρόνος σταμάτησε… στο χθες ΚΑΣΤΕΛΙ ΚΙΣΑΜΟΥ 56 χρόνια… το ίδιο παπούτσι PrevNext Η μυρωδιά του βερνικιού, της κόλλας και του δέρματος σου “γαργαλάει” τη μύτη μπαίνοντας στο κατάστημα υποδημάτων “Κουρτάκης” στο κέντρο του Καστελιού στην Κίσαμο. Μέσα σε αυτό, κυριολεκτικά εκατοντάδες κούτες παπουτσιών για παιδιά, άντρες, γυναίκες, πάνω σε ράφια… άλλης εποχής, και μπροστά μια βιτρίνα βγαλμένη από ελληνική ταινία της δεκαετίας του ’60. Μια εικόνα συνηθισμένη εδώ και 56 χρόνια για τους Κισαμίτες. Πίσω από ένα πάγκο ένας άντρας, ο Γιώργος Κουρτάκης εδώ και δεκαετίες επισκευάζει και πουλάει παπούτσια κάθε είδους. «Εκαμα το μαγαζί το 1959. Αρχικά απέναντι από το σημείο που βρίσκεται σήμερα, από το 1960 μέχρι και σήμερα είμαι εδώ που κάθομαι. Δεν έχω μετακινηθεί ούτε ρούπι» λέει με εύθυμη διάθεση ο κ. Γιώργος. Παρότι έχει βγει σε σύνταξη εδώ και μια δεκαετία και το κατάστημα λειτουργεί στο όνομα του εγγονού του, ο ίδιος δίνει καθημερινά το “παρών” καθώς «έτσι περνάει η ώρα μου». Να βάλει κόλλα όπου χρειάζεται, να φτιάξει σόλες, να βερνικώσει άρβυλα. Μια εργασία που ξέρει καλά γιατί την κάνει χρόνια. Τον ρωτάμε για το μαγαζί που οι πιο παλιοί το θυμούνται σήμερα, όπως ακριβώς ήταν και όταν… άνοιξε πριν από 56 χρόνια. «Ε! κάτι έχει αλλάξει, το είχα πιο σουλουπωμένο τότε το μαγαζί! Μέχρι και το 1975 ήταν δύσκολο να κάνεις ανακαινίσεις, δεν υπήρχαν χρήματα. Μετά πήγαινε καλά, είχε κίνηση για μια 20ετία δεν είχες λόγο να αλλάξεις κάτι, γιατί δούλευες. Έπειτα ήλθαν άλλα προβλήματα, πιο προσωπικά και το κατάστημα έμεινε ως είχε». ΔΥΟ ΔΕΞΙΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ Αγαπητός στους Κισαμίτες ο κ. Κουρτάκης, δεν είναι υπερβολή να πει κάποιος ότι δεν υπήρχε άνθρωπος στην περιοχή για χρόνια που να μην έχει βάλει παπούτσι απ’ αυτόν. Και όχι μόνο στην περιοχή… «Ερχεται ένας χωριανός και μου λέει ότι ήθελε να στείλει ένα ζευγάρι παπούτσια στον γιο του στην Αμερική. “Δώσε μου τα σχέδιά σου να διαλέξω γιατί ο γιος είναι λεπτολόγος” μου λέει. Εβλεπε λοιπόν τα παπούτσια, έπαιρνε το ένα, κοιτούσε το άλλο. Κάποια στιγμή παίρνει ένα ζευγάρι και μου λέει “αυτά θα αγοράσω”. Ομως ήταν και τα δύο δεξιά και δεν το προσέξαμε. Τα βάλαμε σε μια κούτα, τα έστειλε στην Αμερική. Ερχεται μετά από καμπόσες μέρες: «Είντα μού ’καμες» μου λέει «έστειλα δύο παπούτσια δεξιά στο γιο και τώρα μου τα στέλνει πίσω». «Μισή ευθύνη δική μου, μισή δική σου» του απαντώ. Βρήκαμε λοιπόν το αριστερό του ζευγαριού που ήθελε και τα ξαναστείλαμε στην Αμερική. Τα μεταφορικά πρέπει να του κόστισαν άλλο τόσο από την αγορά των παπουτσιών» θυμάται ο κ. Κουρτάκης. Ο συνομιλητής μας -όπως ξέρουμε- πολλές φορές έχει δώσει δεκάδες ζευγάρια παπούτσια σε άπορες οικογένειες και σε Ιδρύματα. Ειδικά την περίοδο της κρίσης. Για αυτά όμως δεν θέλει να αναφερθεί. Ανθρωπος σεμνός και ταπεινός, αφήνει να μιλήσουν τα έργα του και όχι ο ίδιος για τον εαυτό του. ΒΑΘΗ ΚΙΣΑΜΟΥ Καφενείο, Παντοπωλείο και… Κουρείο! PrevNext Καφενείο, παντοπωλείο αλλά και κουρείο είναι το μαγαζί του Aναστάσιου Γεωργιλά στο χωριό Βάθη στο Ιναχωρίο Κισάμου. Από μικρός βοηθούσε στο καφενείο του πατέρα του, ενώ στη συνέχεια άνοιξε το δικό του. «Τη δεκαετία του 1980 το χωριό είχε 400 άτομα κατοίκους. Το καφενείο το ανοίγαμε το πρωί και δεν έκλεινε καθόλου, μέρα-νύχτα. Υπήρχαν μέρες που είχαμε ξεχάσει πότε πήγαμε τελευταία φορά για ύπνο. Είχε πάρα πολλή δουλειά. Ωραίες στιγμές τότε, πολλές παρέες, φωνές, κόσμος ερχόταν και από τα γύρω χωριά. Τότε επιτρεπόταν το κάπνισμα και όταν γέμιζε το καφενείο θύμιζε καμίνι από τους καπνούς των τσιγάρων. Τα καλά χρόνια δυστυχώς πέρασαν και αυτή τη στιγμή το χωριό από αντρικό πληθυσμό έχει μόνο 4 άνδρες. Σκέψου ότι σε μια ολόκληρη γειτονιά μένω εγώ και η γυναίκα μου και κανείς άλλος, ενώ σε μια άλλη, μένει μόνο μια γυναίκα, γιατί όπως στα περισσότερα χωριά, ο κόσμος έφυγε για μια καλύτερη ζωή στην πόλη. Ετσι τα τελευταία χρόνια, το καφενείο το ανοίγω μόνο από το απόγευμα και μετά, όχι γιατί έχω δουλειά, αφού κανείς δεν έρχεται, αλλά δεν μπορώ να κάθομαι στο σπίτι. Από μικρό παιδί εργαζόμουν αρχικά, στο καφενείο που είχε ο πατέρας μου, εδώ πιο πάνω και μετά συνέχισα με το δικό μου, που άνοιξα εδώ στη πλατεία της Βάθης. Η δύναμη της συνήθειας βλέπεις δεν με αφήνει και δεν μου “πάει” να το έχω κλειστό». Ρωτήσαμε τον κ. Γεωργιλά να μας πει κάποια ιστορία από τα παλιά χρόνια, αλλά όπως μας απάντησε «ιστορίες πολλές, αλλά δεν θυμάμαι τίποτα πια, γιατί -να το γράψεις αυτό- λόγω ηλικίας το μυαλό πάει… εξορία». Από το καφενείο, ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες έχουν περάσει πολλοί ξένοι, που είχαν προορισμό το Λαφονήσι. Ετσι δημιουργήθηκαν γνωριμίες αλλά και φιλίες που όπως υπογράμμισε ο κ. Γεωργιλάς «δεν θα το πιστέψεις, έχω μια μεγάλη χαρτόκουτα που εδώ και είκοσι χρόνια, γεμίζει από γράμματα, κάρτες και φωτογραφίες από ξένους που γνωριστήκαμε εδώ στο καφενείο. Πριν λίγες μέρες,ακόμα, έλαβα μια ευχετήρια κάρτα και δύο φωτογραφίες που είχαμε βγάλει με τουρίστες από την Φινλανδία που είχαν έρθει για διακοπές». ΑΣΚΥΦΟΥ ΣΦΑΚΙΩΝ Μεζεδοπωλείο στο Αμμουδάρι PrevNext Κάθε πρωί, χρόνια τώρα, ασχολείται με γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες και στη συνέχεια ανοίγει το καφενείο, που διατηρεί στ’ Ασκύφου ο Nεκτάριος Τσιτσιρίδης, «Αυτό το μαγαζί είναι από τη δεκαετία του 1970, το είχε ένας θείος μου και στη συνέχεια το ανέλαβα εγώ μαζί μ’ ένα ξάδελφό μου. Το καφενείο είναι όπως τα πρώτα χρόνια που πρωτοάνοιξε. Δεν έχουμε κάνει αλλαγές, γιατί πιστεύω ότι κάποια πράγματα δεν πρέπει να τα “πειράζει” ο χρόνος. Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων ακόμα και στις ημέρες μας τους αρέσει να πηγαίνουν σε μαγαζιά που έχουν μείνει αναλοίωτα στο πέρασμα στο χρόνο. Είναι η παράδοσή μας, και αυτή προσπαθούμε να κρατήσουμε στο μαγαζί μας. Να σου πω ότι σχεδόν όλοι που έχουν περάσει όλα αυτά τα χρόνια, μας έχουν πει να το διατηρήσουμε όπως ακριβώς είναι». Εκτός από ένα κλασικό καφενείο, καθημερινά ο Νεκτάριος ετοιμάζει και παραδοσιακά κρητικά φαγητά και μεζέδες, ενώ όπως σημείωσε «όλα τα προϊόντα καθώς και τα κρέατα είναι δικής μας προέλευσης. Δεν φτιάχνουμε πολλά μαγειρευτά αλλά μόνο, κάποιες ιδιαίτερες παραδοσιακές γεύσεις, με αγνά υλικά και τρόπο ψησίματος, όπως ακριβώς τα φτιάχνανε οι γονείς μας και οι παππούδες μας». ΚΑΡΕΣ ΑΠΟΚΟΡΩΝΟΥ Μόνη αλλαγή το… κεραμίδι PrevNext Το καφενείο στην πλατεία του χωριού Καρές στον Αποκόρωνα σύμφωνα με τον Δημήτρη Καλογριδάκη που εργάζεται σ’ αυτό, είναι όπως μας είπε «περίπου 200 χρονών. Η μόνη αλλαγή όλα αυτά τα χρόνια ήταν αρχικά να τοποθετηθούν κεραμίδια στην οροφή του και στη συνέχεια ελενίτ, αντικαθιστώντας έτσι την οροφή που είχε από χώμα. Το καφενείο το ανοίγω μόνο κάθε απόγευμα, για να εξυπηρετήσω τρία με τέσσερα άτομα που έρχονται για να κάνουμε παρέα, να κουβεντιάσουμε, να παίξουμε καμιά πρέφα και να πιούμε καμιά τσικουδιά. Ολα αυτά μέχρι τις 8μ.μ. και μετά τα φώτα σβήνουν. Δυνατότητα να είναι όλη ημέρα ανοικτό δεν υπάρχει, αφού δεν υπάρχει η κίνηση που χρειάζεται». Να σημειώσουμε ότι στην πλατεία, απέναντι από το καφενείο, υπάρχει ένας πλάτανος του οποίου ο κορμός του στη βάση (πριν ασφαλτωθεί η πλατεία) είχε ένα άνοιγμα με διάμετρο 3 μέτρα.Τον πλάτανο αυτό συνοδεύει μια ιστορία που μας την διηγήθηκε ο κ. Καλογριδάκης λέγοντας ότι «επί τουρκοκρατίας χρησιμοποιείτο ως καφενείο, ενώ μέσα στον πλάτανο γίνονταν οι επαναστατικές συνελεύσεις των Αποκορωνιωτών». ΡΕΞΑΚΗΣ Μαλλί από το 1957 PrevNext Ένα από τα παλιότερα καταστήματα με είδη μαλλιού και πλεξίματος στο κέντρο των Χανίων, είναι αυτό του Κώστα Ρεξάκη, που πρωτολειτούργησε το 1957 στην οδό Ποτιέ και στη συνέχεια, την 1η Ιανουαρίου του 1960 στη Χρ. Επισκόπου, όπου λειτουργεί μέχρι και σήμερα, χωρίς να έχει αλλαχτεί απολύτως τίποτα, τόσο εξωτερικά (βιτρίνα) όσο και εσωτερικά (πάγκοι-ράφια). «Η Ελλάδα είχε τα καλύτερα εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας της Ευρώπης, αλλά δυστυχώς κάποιοι φρόντισαν να τα διαλύσουν», μας είπε ο κ. Ρεξάκης ενώ τόνισε ότι «στο κατάστημά μου δούλευα αποκλειστικά ελληνικά μαλλιά, όλων των εταιριών. Δεν υπήρχε περίπτωση να μπει στο μαγαζί νοικοκυρά και να μη βρει αυτό που θέλει. Γι’ αυτό είχα φροντίσει να έχω πάντα μεγάλη ποικιλία και απόθεμα εμπορευμάτων. Διατηρούσα δε τρεις ορόφους με μαλλιά. Πριν μερικά χρόνια μου ζήτησαν από την Αγγλία να τους στείλω μαλλιά, ένα για όλα τα είδη, της εταιρείας “Περφίλ”, προκειμένου να τα μελετήσουν και να τα αντιγράψουν». Αν και το έτοιμο πλεκτό κυριάρχησε στη αγορά, όπως τόνισε ο κ. Ρεξάκης «υπάρχουν ακόμα γυναίκες που αγοράζουν μαλλί για να πλέξουν, παρότι η κίνηση έχει πέσει πάρα πολύ σε σύγκριση με παλιότερα», ενώ πρόσθεσε ότι «οι γυναίκες τα παλιά χρόνια έπλεκαν πολλά είδη, από κουβέρτες, πουλόβερ, γάντια, κασκόλ, γιατί τότε δεν υπήρχαν έτοιμα πλεκτά είδη. Την περισσότερη δουλειά την είχαμε τον μήνα Αύγουστο, διότι κάποιες μανάδες έφτιαχναν πολλά μάλλινα είδη και τα έστελναν στο εξωτερικό στα παιδιά τους που σπούδαζαν σε Βόρειες χώρες της Ευρώπης». Read more: http://www.haniotika-nea.gr/eki-pou-o-chronos-stamatise-sto-chthes/#ixzz3ww1MYMKl Under Creative Commons License: Attribution Non-Commercial Follow us: @HaniotikaNea on Twitter | haniotika.nea on Facebook